Od 8 września 2016 roku wejdą w życie przepisy (art. 879(1) i nast. k.p.c.) dot. sprzedaży w drodze licytacji elektronicznej. Głównym celem nowelizacji ma być zwiększenie efektywności sprzedaży zajętych ruchomości, przy jednoczesnym zachowaniu gwarancji procesowych. Znajdą do niej zastosowanie przepisy o tradycyjnej licytacji, z zastrzeżeniem wprowadzonych zmian.
Kiedy i w jaki sposób będzie można przeprowadzić licytację elektroniczną?
Przeprowadzenie elektronicznej licytacji będzie możliwe po złożeniu wniosku przez wierzyciela przed wyznaczeniem terminu licytacji lub razem z wnioskiem o wyznaczenie terminu drugiej licytacji. Licytacja elektroniczna będzie mogła zostać przeprowadzona tylko wówczas, gdy zajęte ruchomości zostały oddane pod dozór osobie innej niż dłużnik.
Licytacja będzie obsługiwana za pomocą systemu teleinformatycznego, do którego dostęp będzie zapewniony w każdym sądzie rejonowym. W systemie komornik będzie zamieszczał także obwieszczenia o licytacjach.
Osoba przystępująca do przetargu będzie mogła złożyć rękojmię za pośrednictwem systemu albo bezpośrednio komornikowi, przy czym fakt jej uiszczenia zostanie potwierdzony przez komornika w systemie. Natychmiast po zakończeniu licytacji, komornik udzieli w systemie teleinformatycznym przybicia tej osobie, która zaofiarowała najwyższą cenę w chwili zakończenia licytacji. Zawiadomienie o przybiciu ma być doręczane licytantom w formie elektronicznej.
A w jaki sposób będzie można składać pisma i wnioski?
Wprowadzenie licytacji elektronicznej, to nie jedyna zmiana, jaką zdecydował się wprowadzić ustawodawca w postępowaniu egzekucyjnym. Warto zwrócić uwagę, że przepisy k.p.c. dotyczące pośrednictwa systemu teleinformatycznego i doręczeń elektronicznych znajdą odpowiednie zastosowanie również w postępowaniu egzekucyjnym. Co więcej, zgodnie z art. 760 § 1 k.p.c. w nowym brzmieniu, przepisy szczególne mogą przewidywać, iż pisma (wnioski i oświadczenia) mogą być składane wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego (chodzi m.in. o licytację elektroniczną i zajęcie rachunku bankowego). Przepis ten pozwoli także na wybranie sposobu wnoszenia pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, podobnie jak ma to miejsce w postępowaniu rozpoznawczym.
W wyniku nowelizacji art. 827 § 1 k.p.c. zniknie wymóg obligatoryjnego wysłuchania stron przed zawieszeniem lub umorzeniem postępowania. Decyzja w tym przedmiocie będzie fakultatywnie podejmowana przez organ egzekucyjny.
Zmianie ulegnie także art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.. Po nowelizacji możliwość powołania się w powództwie przeciwegzekucyjnym na zdarzenia, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także powołanie się na zarzut spełnienia świadczenia będzie możliwe wyłącznie jeżeli powołanie się na te okoliczności w sprawie były z mocy ustawy niedopuszczalne.
Właściwości Sądów po zmianach
Nowelizacja art. 843 § 1 k.p.c. rozstrzygnęła kwestię właściwości sądów w sprawach przeciwegzekucyjnych, która budziła wiele wątpliwości w praktyce. Zgodnie z nowym brzmieniem przepisu, sądem właściwym w tych sprawach będzie sąd rzeczowo właściwy, w którego okręgu prowadzi się egzekucję. Miejsce prowadzenia egzekucji będzie określane na podstawie przepisów kodeksu regulujących właściwość ogólną organu egzekucyjnego, także wtedy gdy do prowadzenia egzekucji został wybrany komornik poza właściwością ogólną.
Co się zmieni w zakresie rękojmi w postępowaniu egzekucyjnym?
Od 8 września 2016 roku wprowadzone zostaną także zmiany w zakresie rękojmi w postępowaniu egzekucyjnym. Przystępujący do przetargu nie będzie musiał składać rękojmi jeżeli suma oszacowania jest niższa niż pięć tysięcy złotych (art. 867(1) § 1 k.p.c.). Ponadto, do tego przepisu dodano § 4, który stanowi, że „rękojmi nie składa wierzyciel przystępujący do przetargu, któremu przysługuje wierzytelność o wartości nie niższej od wysokości rękojmi i jeżeli do tej wysokości jego wierzytelność oraz prawa korzystające z pierwszeństwa przed tą wierzytelnością znajdują pokrycie w cenie wywołania. Jeżeli wartość wierzytelności jest niższa od wysokości rękojmi albo znajduje tylko częściowe pokrycie w cenie wywołania, wysokość rękojmi obniża się – w pierwszym przypadku do różnicy między pełną rękojmią a wartością wierzytelności, w drugim przypadku – do części wartości wierzytelności niepokrytej w cenie wywołania”.
A jakie zmiany będą w zakresie zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej?
Zmiany dotyczą także zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej. Po wejściu w życie nowelizacji organem właściwym w razie zaistnienia zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej do tej samej rzeczy albo prawa majątkowego będzie ten organ, który jako pierwszy dokonał zajęcia. Jeżeli ustalenie tego pierwszeństwa będzie niemożliwe, organem właściwym będzie ten organ, który dokonał zajęcia na poczet należności w wyższej kwocie (art. 773 § 1 k.p.c.). Wyjątek od tej zasady przewiduje art. 773 § 2 k.p.c. i dotyczy egzekucji prowadzonej na podstawie jednolitego tytułu wykonawczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej albo zagranicznego tytułu wykonawczego, określonych w ustawie z dnia 11 października 2013 r. o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych. Zbieg egzekucji nie będzie wstrzymywał czynności egzekucyjnych (art. 773 § 3 k.p.c.). Natomiast w razie kolejnego zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej do tej samej rzeczy albo prawa majątkowego łączną egzekucję będzie przejmował sądowy organ egzekucyjny, który łącznie prowadzi egzekucje w wyniku pierwszego zbiegu.
W wyniku nowelizacji część kompetencji sądu w sprawach egzekucji z nieruchomości przekazano komornikom, ponieważ uznano, że ich waga i charakter nie uzasadniają angażowania w nie wymiaru sprawiedliwości.
Justyna Olech, aplikantka adwokacka Kraków, marzec 2016 roku.
Dodaj komentarz