1 stycznia 2016 roku weszło w życie Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015 roku w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług (Dz.U. poz. 2121), dalej Rozporządzenie, które zmieniło dotychczasowy sposób informowania o cenach towarów i usług w punktach sprzedaży detalicznej, do których możemy zaliczyć m.in. apteki.
Rozporządzenie jest doprecyzowaniem art. 4 Ustawy z dnia 9 maja 2014 roku o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz.U.2014.915), dalej Ustawa. Zgodnie z tym przepisem w miejscu sprzedaży detalicznej i świadczenia usług uwidacznia się cenę oraz cenę jednostkową towaru (usługi) w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen. Natomiast, w przypadku obniżki należy uwidocznić także informację o przyczynie jej wprowadzenia.
Gdzie należy umieścić cenę?
Zgodnie z brzmieniem § 3 Rozporządzenia, cenę uwidacznia się w miejscu ogólnodostępnym i dobrze widocznym dla konsumentów, na danym towarze, bezpośrednio przy towarze lub w bliskości towaru (zatem nie ma koniecznego wymogu oznaczania ceny, czyli tzw. metkowania każdego produktu z osobna, choć należy uznać, że takie oznaczenie również spełnia wskazane wymogi). Cenę oraz cenę jednostkową uwidacznia się w szczególności:
- na wywieszce (w rozumieniu rozporządzenia wywieszką jest etykieta, metka, tabliczka lub plakat, a także forma wyświetlacza elektronicznego);
- w cenniku;
- w katalogu;
- na obwolucie;
- w postaci nadruku lub napisu na towarze lub opakowaniu.
Warto zwrócić uwagę, że Rozporządzenie posługuje się zwrotem w szczególności. W związku z tym są dopuszczalne inne sposoby uwidocznienia ceny oraz ceny jednostkowej pod warunkiem, że zostało dokonane na danym towarze, bezpośrednio przy towarze lub w bliskości towaru. Jednakże, w celu uniknięcia ewentualnych wątpliwości, co do zgodnego z prawem uwidocznienia ceny lub ceny jednostkowej, najbezpieczniejszym rozwiązaniem dla przedsiębiorcy będzie wprowadzenie w życie jednego ze wskazanych powyżej sposobów uwidocznienia ceny.
Jak jest w przypadku produktów,których cenę obniżono?
Natomiast jeżeli chodzi o produkty, których cenę obniżono ustawa wymaga uwidocznienia przyczyny wprowadzenia obniżki, ale nie precyzuje w jaki sposób to uwidocznienie ma zostać wprowadzone w praktyce. W takim przypadku, wydaje się, że najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie skorzystanie z wymogów odnoszących się do ogólnych zasad oznaczania cen oraz cen jednostkowych, niebędących cenami obniżonymi.
W jakich przypadkach dochodzi do zwolnienia z wymogu uwidaczniania cen jednostkowych na produktach?
W kontekście działalności aptek istotne znaczenie ma § 7 Rozporządzenia, który zwalnia z wymogu uwidaczniania cen jednostkowych na produktach leczniczych. Cenami jednostkowi są ceny za litr, metr sześcienny, kilogram, tonę, metr, metr kwadratowy oraz sztukę, przy czym za towarem sprzedawanym na sztuki, zgodnie z § 2 pkt 3 jest towar, który jest odliczany przy sprzedaży w pojedynczych egzemplarzach oraz nie jest odmierzany według masy, objętości lub powierzchni. Natomiast produktem leczniczym, zgodnie z art. 2 pkt 32 ustawy z dnia 6 września 2001 roku – Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2008 roku Nr 45, poz. 271 ze zm.), jest substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt lub podawana w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne, immunologiczne lub metaboliczne.
Dlatego, istotną kwestią z punktu widzenia sposobu oznaczenia cen towarów sprzedawanych w aptece jest zdecydowanie czy mamy do czynienia z produktem leczniczym czy też z produktem niemieszczącym się w przywołanej definicji produktu leczniczego. Wątpliwości w zakresie odpowiedniej kwalifikacji mogą budzić suplementy diety. Wspomniany problem został poruszony przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. akt VII SA/Wa 587/10), który zwrócił uwagę, iż suplement diety jest jedynie środkiem spożywczym uzupełniający normalną dietę będący skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny. Jeżeli produktowi przypisuje się właściwości zapobiegania lub leczenia chorób to nie jest on suplementem diety, lecz produktem leczniczym.
Podsumowując, apteka dokonując sprzedaży towarów będących towarami leczniczymi jest zobowiązana jedynie do uwidocznienia ceny za całe opakowanie danego produktu leczniczego i nie ma obowiązku uwidaczniania cen jednostkowych.
Przykład 1: Apteka sprzedając całe opakowanie produktu leczniczego, które zawiera 20 saszetek ma obowiązek uwidocznienia jedynie ceny za całe opakowanie i nie musi uwidaczniać ceny za jedną saszetkę danego produktu leczniczego.
Przykład 2: Apteka sprzedając butelkę syropu o pojemności 150 ml ma obowiązek uwidocznienia jedynie ceny całego produktu i nie musi uwidaczniać ceny jednostkowej, czyli ceny za np. 100 ml syropu.
Natomiast w przypadku, gdy apteka sprzedaje także produkty niebędące produktami leczniczymi, czyli np. szampon, który nie posiada właściwości zapobiegania lub leczenia np. choroby skóry głowy, jest zobowiązana do uwidocznienia zarówno ceny całego opakowania szamponu, jak i ceny jednostkowej, np. 100 ml szamponu w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen.
Piotr Proniewski, adwokat Kraków, maj 2016 roku
Dodaj komentarz