Jednym z przewidzianych przepisami prawa pracy sposobów rozwiązania umowy o pracę jest jej wypowiedzenie, do którego uprawniona jest każda ze stron stosunku pracy.
Zgodnie jednak z art. 30§4 ustawy kodeks pracy (dalej jako „kp”) w przypadku gdy podmiotem wypowiadającym umowę na czas nieokreślony jest pracodawca wymagane jest, aby wskazał on przyczynę wypowiedzenia. Wymóg ten pozwala pracownikowi zweryfikować, czy rzeczywiście pracodawca miał podstawy, aby umowę rozwiązać, i rozważyć zasadność ewentualnego odwołania od wypowiedzenia. Z jednej strony należy mieć na względzie, iż wypowiedzenie jest normalnym, typowym sposobem na rozwiązanie umowy, nie wymaga więc zaistnienia nadmiernie doniosłych przesłanek. Z drugiej zaś strony celem wykluczenia uznaniowości po stronie pracodawcy wskazuje się, że przyczyna wypowiedzenia musi być uzasadniona, konkretna i prawdziwa.
Jak więc powyższe odnieść do przypadku, gdy jako przyczynę pracodawca wskazuje utratę zaufania do pracownika?
Sam fakt utraty zaufania jest okolicznością subiektywną, właściwie nieweryfikowalną tak przez pracownika, jak i przez sąd rozpatrujący odwołanie od wypowiedzenia. Nie oznacza to jednak, że przesłanka utraty zaufania jest w razie potrzeby „furtką” dla pracodawcy do rozwiązania umowy. W takim przypadku nie tyle istotny jest sam fakt utraty zaufania do pracownika, ale przyczyny leżące u podstaw takiego stanu rzeczy. To przyczyny utraty zaufania będą badane przez Sąd pod kątem tego czy są one prawdziwe, obiektywne i racjonalne.
A jakie jest stanowisko Sądu na temat zaufania jako przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę ?
Zgodnie z ugruntowanym poglądem Sądu Najwyższego nie każdy przypadek utraty zaufania do pracownika może być uznany za uzasadniający wypowiedzenie. Utrata zaufania nie może bowiem wynikać wyłącznie z subiektywnych odczuć pracodawcy. Utrata zaufania do pracownika uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę, jeżeli w konkretnych okolicznościach nie można wymagać od pracodawcy, by nadal darzył pracownika zaufaniem” (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 kwietnia 2015 r. II PK 140/14; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2014 r. II PK 305/13; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2014 r. I PK 122/14). Wypowiadając umowę o pracę z uwagi na utratę zaufania do pracownika trzeba więc zwrócić szczególną uwagę na wyjaśnienie przyczyn leżących u podstaw takiego stanu rzeczy. Jeżeli bowiem okaże się, iż co prawda subiektywnie pracodawca utracił zaufanie, jednakże obiektywnie nie było ku temu podstaw, wypowiedzenie może zostać uznane za nieuzasadnione.
Justyna Olek, aplikantka adwokacka Kraków, czerwiec 2016 roku
Dodaj komentarz