Tzw. „tarcza antykryzysowa” wprowadza szereg postanowień dotyczących biegu terminów materialnych i procesowych, jednakże sposób ich redakcji może budzić w praktyce liczne wątpliwości dotyczące ich zastosowania. W ramach niniejszego artykułu chciałbym poruszyć kilka kwestii z nimi związanych.
Terminy materialnoprawne
Art. 15zzr ust. 1 ustawy Covid przewiduje, iż w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii bieg terminów przewidzianych w przepisach prawa administracyjnego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu. Innymi słowy, wstrzymanie biegu terminów prawa materialnego będzie dotyczyło wyłącznie praw i obowiązków wynikających z prawa administracyjnego, tj. zasadniczo w relacjach jednostka-państwo. W praktyce oznacza to, że terminy materialnoprawne wynikające z prawa cywilnego nie są objęte analizowanym przepisem. W konsekwencji, terminy przedawnienia wszelkich roszczeń majątkowych (np. wynikających z umów, odszkodowawczych) nie są ulegają zawieszeniu na okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
Powyższe terminy nie rozpoczynają się lub ulegają zawieszeniu od dnia 31 marca 2020 roku, co wynika z art. 101 ustawy Covid stanowiącego, iż ustawa chodzi w życie z dniem jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Należy podkreślić, że ustawa Covid nie zawiera żadnego okresu przejściowego pomiędzy ustaniem stanu epidemii a ponownym wszczęciem biegu terminów, dlatego też należy przyjść, iż ów terminy rozpoczynają lub kontynuują swój bieg od dnia ogłoszenia przez władze ustania przedmiotowego zagrożenia.
Co więcej, w okresie stanu zagrożenia epidemiologicznego lub stanu epidemii nie biegnie termin przedawnienia karalności czynu oraz przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia, co wynika z ust. 6 komentowanego przepisu.
Terminy procesowe
Bez zmian przyjęto projekt ustawy w zakresie wstrzymania i zawieszenia biegu terminów sądowych i procesowych na czas trwania stanu epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego w następujących postępowaniach (art. 15zzs ust. 1 ustawy Covid):
1) postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych; co w praktyce oznacza wstrzymanie terminów na złożenie wniosku o wydanie uzasadnienia, złożenie apelacji, do uzupełnienia braków formalnych pisma etc.,
2) postępowaniach egzekucyjnych,
3) postępowaniach karnych,
4) postępowaniach karnych skarbowych,
5) postępowaniach w sprawach o wykroczenia,
6) postępowaniach administracyjnych,
7) postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,
8) kontrolach celno-skarbowych,
9) postępowaniach w sprawach, o których mowa w art. 15f ust. 9 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych;
10) innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw.
Co istotne, podnosi się, iż istnieje wiele terminów, które podlegają pod kilka następujących po sobie procedur. Dla przykładu, w wyniku zakończenia postępowania administracyjnego organ wydaje decyzję, która podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego w terminie 30 dni. Jest to termin międzyproceduralny, bowiem doszło już do zakończenia postępowania administracyjnego, a postępowanie sądowe jeszcze nie zostało wszczęte. Istnieją poważne obawy czy takie terminy również podlegają zawieszeniu, dlatego z ostrożności sugerowałbym nie zwlekanie z ich dotrzymaniem.
Również wobec terminów procesowych zastosowanie mają uwagi uczynione odnośnie początku oraz końca zawieszenia biegu terminów.
Ponadto, powyższe zawieszenie biegu terminów procesowych nie oznacza zawieszenia prowadzonych kontroli skarbowych. W myśl art. 15zzs ust. 7 ustawy Covid czynności dokonane w postępowaniach i kontrolach są skuteczne.
A co z innymi terminami?
Zgodnie z art. 15zzj ustawy Covid złożenie zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok 2019 oraz wpłacenie należnego podatku dochodowego od osób fizycznych do 31 maja 2020 r. (zamiast do 30 kwietnia 2020 r.) nie skutkuje negatywnymi konsekwencjami karnoskarbowymi.
Ustawodawca wydłużył również termin wydawania interpretacji podatkowych (złożonych i nierozpatrzonych do dnia 31 marca 2020 r.) z trzech do sześciu miesięcy.
Leszek Przybyłka adwokat, doradca podatkowy Kraków, kwiecień 2020 roku
Dodaj komentarz