Nieruchomości i wspólnoty mieszkaniowe, Podatki

Skutki podatkowe wydania decyzji o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości

Co do zasady wywłaszczenie jako odstępstwo od konstytucyjnej zasady ochrony własności może nastąpić jedynie wyjątkowo, w przewidzianych prawem sytuacjach. Zdarza się w związku z tym, że właściwe organy administracji publicznej wydają decyzję o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości. Ponieważ pomiędzy wywłaszczeniem, a decyzją o zwrocie z reguły mija sporo czasu powstaje problem dotyczący tego, jakie skutki podatkowe rodzi zwrot wywłaszczonej nieruchomości.

Do Kancelarii zgłosił się Klient z następującym zagadnieniem:

X zmarł w 1990 roku. Przeprowadzono postępowanie spadkowe, spadek nabyła Y (w 1990). W 2015 roku Starosta wydał decyzję o zwrocie niesłusznie wywłaszczonej nieruchomości należącej do X, za zwrotem uiszczonej opłaty wywłaszczeniowej. Wywłaszczenie nastąpiło w 1970 roku. W związku z przestawionym stanem faktycznym należało odpowiedzieć na następujące pytania:

 

  1. Czy w związku z wydaną decyzją o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości Y jako spadkobierca X będzie zobligowana uiścić podatek od spadków i darowizn?
  2. Czy gdyby Y dokonała sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat od wydania decyzji o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości to konieczne będzie uiszczenie podatku dochodowego?

Ad. 1 – podatek od spadków i darowizn

W przypadku wywłaszczenia przyjmuje się, że w skład majątku spadkowego wchodzi roszczenie o zwrot wywłaszczonej nieruchomości. Wartość tego roszczenia Y powinna była uwzględnić w deklaracji dot. podatku od spadków i darowizn złożonej po stwierdzeniu nabycia spadku po X.

 

Jeżeli podatnik wbrew obowiązkowi nie złoży deklaracji podatkowej, albo nie poda w deklaracji wszystkich informacji koniecznych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego to takie zobowiązanie nie powstaje, jeśli organ podatkowy doręczy decyzję ustalającą wysokość podatku po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym powstał obowiązek podatkowy (w tym przypadku od 1990 roku, por.: Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie  IPPB2/436-115/12-4/MZ z 12 czerwca 2012 r., Interpretacja podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 14 stycznia 2014 roku, Interpretacja podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 21 września 2009 roku, IBPBII/1/436-159/09/MCZ). W związku z tym, że upłynęło już 5 lat od powstania obowiązku podatkowego to zobowiązanie podatkowe nie będzie mogło powstać i Y nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn.

 

Ad. 2- podatek dochodowy

 

Przyjmuje się, że wydanie decyzji o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości nie jest nabyciem nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

 

Zarówno organy podatkowe jak i sądy administracyjne jednolicie przyjmują, że zwrot wywłaszczonej nieruchomości polega na przywróceniu prawa własności pierwotnemu właścicielowi (albo jego następcy prawnemu), a nie na kreowaniu tego prawa własności i dlatego nie ma tutaj obowiązku uiszczania podatku dochodowego (por. w tym zakresie: Interpretacja podatkowa z dnia 13 marca 2015 roku wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, do sygnatury: ITPB2/415-1148/14/RH, Interpretacja podatkowa z dnia 9 listopada 2015 roku wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygnatura: IBPB-2-2/4511-464/15/MZM, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 27 stycznia 2015 r. Znak: IBPBII/2/415-971/14/MWUchwała 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 1996 roku, sygn. akt: FPS 7/96, Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 7 maja 2014 roku, do sygnatury: I SA/Łd 1257/13).

 

Za datę „nabycia nieruchomości” w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym uważa się datę śmierci spadkodawcy (1990), od której upłynęło 5 lat, wobec czego zbycie nieruchomości przez Y nie będzie rodziło konsekwencji w postaci uiszczenia podatku dochodowego.

 

W stanie faktycznym przedstawionym przez Klienta nie będzie więc konieczności uiszczania zarówno podatku od spadków i darowizn, jak i podatku dochodowego.

 

Justyna Olek, aplikantka adwokacka Kraków, kwiecień 2016 roku.

 

Polecane artykuły

23
paź
Podatki
Jakie wydatki możesz odliczyć od podatku, prowadząc własną działalność?

Przedsiębiorcy, poza zwiększaniem swoich przychodów, mogą również skorzystać z możliwości obniżenia podatku dochodowego poprzez uwzględnianie kosztów uzyskania przychodu.

10
paź
Podatki
Kontrola podatkowa w firmie – jak się przygotować i co warto wiedzieć

Kontrola podatkowa, czynności sprawdzające, postępowanie podatkowe - to narzędzia weryfikacji przestrzegania prawa podatkowego przez przedsiębiorców.

12
lip
Firmy handlowe i usługowe
Dlaczego warto korzystać z usług adwokata przy zakładaniu firmy ?

Stare przysłowie mówi, że „lepiej zapobiegać niż leczyć”. Przysłowie to idealnie odpowiada na pytanie, dlaczego warto korzystać z usług adwokata przy zakładaniu firmy.