Przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową. Tryb uproszczony.

Spółka jawna może zostać przekształcona w spółkę komandytową. W tym artykule przybliżę procedurę w/w przekształcenia w tzw. trybie uproszczonym. Taki uproszczony tryb możemy zastosować wówczas, gdy wszyscy wspólnicy spółki jawnej są uprawnieni do prowadzenia jej spraw (tj. gdy w umowie spółki nie wyłączono niektórych wspólników od prowadzenia spraw spółki).

W/w tryb będzie miał zatem zastosowanie do zdecydowanej większości spółek jawnych. W tych zaś spółkach jawnych, w których wyłączono niektórych wspólników od prowadzenia spraw spółki, warto przed przekształceniem zmienić umowę spółki jawnej w taki sposób, który umożliwi realizację przekształcenia w trybie uproszczonym.

W trybie uproszczonym nie występuje potrzeba przygotowania dokumentów takich jak:
– plan przekształcenia,
– wycena bilansowa majątku spółki,
– sprawozdanie finansowe do celów przekształcenia.

W trybie uproszonym nie ma także potrzeby przeprowadzenia procedury zawiadomień wspólników o zamiarze przekształcenia.

Jest to zatem tryb znacznie prostszy i szybszy.

Przypomnę, że od 2019 roku nie ma potrzeby, aby w proces przekształcenia spółki jawnej w komandytową zaangażowany był biegły rewident i to zarówno w trybie uproszczonym, jak i pełnym.

 

Od czego zacząć?

Od czego rozpocząć działania zmierzające do przekształcenia?

Od strony biznesowej rekomenduję rozpoczęcie procesu od rzetelnej analizy zasadności takiego przekształcenia. Warto w szczególności rozważyć aspekty podatkowe zarówno samego przekształcenia, jak i skutków przekształcenia. O tych aspektach podatkowych opowiem w odrębnym artykule.

Gdy jesteśmy już pewni co do chęci przekształcenia, zanim zabierzemy się za przygotowywanie dokumentów formalnych warto zweryfikować, czy przekształcenie nie będzie negatywnie rzutowało na sytuację prawną spółki.

Co prawda bowiem przekształcenie wywołuje tak zwany skutek sukcesji generalnej, tj. przeniesienie na nową spółkę wszelkich praw i obowiązków dotychczasowej spółki, ale…
– po pierwsze, z niektórych umów wiążących spółkę jawną mogą wynikać szczególne obowiązki lub skutki przekształcenia (rekomenduję w szczególności weryfikację umów kredytowych i umów leasingu),
– po drugie, z regulacji szczególnych mogą wynikać wyjątki co do migracji praw i obowiązków na nową spółkę (rekomenduję zatem bacznie zweryfikować ten aspekt wówczas, gdy spółka posiada jakieś zezwolenia lub koncesje na prowadzenie działalności),
– po trzecie przekształcenie może rzutować na aspekty związane z udzielanymi spółce dotacjami (rekomenduję zatem uważnie przyjrzeć się warunkom udzielonym dotacji).

 

Dokumenty konieczne do przekształcenia.

Po weryfikacji w/w aspektów podatkowych i formalnych można zabrać się za przygotowanie dokumentów koniecznych do przekształcenia.

Będą to:
– projekt uchwały o przekształceniu,
– projekt umowy spółki przekształconej (tj. nowej spółki komandytowej).

 

Kiedy nastąpi przekształcenie?

Przekształcenie dokonuje się z chwilą wpisu do rejestru (KRS) spółki przekształconej (czyli nowej spółki komandytowej). Jest to tak zwany „dzień przekształcenia”. Od tego dnia kończy swój byt prawny spółka jawna i rozpoczyna byt spółka komandytowa.

Co do zasady rejestrując przekształcenie, nie wiemy, kiedy sąd dokona wpisu spółki przekształconej, tj. kiedy nastąpi dzień przekształcenia. Może to być bardzo problematyczne, np. wówczas, gdy spółka posiada liczne placówki handlowe z kasami fiskalnymi, które z dnia na dzień trzeba wymienić na nowe. Można, i warto, zawnioskować do sądu o dokonanie wpisu spółki przekształconej w określonym dniu – w zdecydowanej większości przypadków sądy przychylają się do takich wniosków.

 

Przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową – krok po kroku.

Bazując na doświadczeniach w obsłudze projektów przekształceń spółek jawnych w spółki komandytowe, rekomenduję realizację tego przekształcenia zgodnie z następującym harmonogramem:

• Analizy prawne i podatkowe do skutków przekształcenia.
• Wdrożenie działań przygotowawczych wynikających z w/w analizy (np. zawiadomienie banku o zamiarze przekształcenia, o ile taki obowiązek wynika z umowy kredytowej, wyjęcie określonych składników majątkowych ze spółki, o ile jest to uzasadnione wnioskami z analizy podatkowej itp.).
• Przygotowanie projektów dokumentów (uchwała o przekształceniu, projekt umowy spółki przekształconej) i przyjęcie tych projektów w formie uchwały wspólników (uchwałą inicjująca formalnie proces przekształcenia).
• Umówienie terminu do notariusza celem przyjęcia w/w uchwał.
• Podjęcie w formie aktu notarialnego uchwały o przekształceniu i przyjęciu treści umowy spółki komandytowej.
• Wypracowanie decyzji co do najkorzystniejszego dnia wpisu przekształcenia do rejestru (dnia przekształcenia) i przygotowanie wniosku do sądu o wpis przekształcenia w tym właśnie dniu.
• Złożenie wniosku o rejestrację przekształcenia (tj. rejestrację spółki przekształconej) (przypomnę, że rejestracji tej dokonuje się obecnie w dedykowanym internetowym portalu PRS – Portal Rejestrów Sądowych).
• Zamknięcie i otwarcie ksiąg rachunkowych.
• Zawiadomienie kontrahentów o przekształceniu

Co prawda zatem opisany powyżej tryb uproszczony jest ewidentnie łatwiejszy do realizacji aniżeli tryb pełny, to jednak mimo to wymaga realizacji w sposób zaplanowany, przemyślany, i z zachowaniem wymogów formalnych. Rekomenduję zatem, aby przy realizacji tego typu przedsięwzięć skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej i podatkowej.

Piotr Proniewski, adwokat Kraków, lipiec 2022