Podejmując decyzję o przekształceniu spółki nie możemy zapominać o analizie kwestii podatkowych takiego rozwiązania. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej jako: „ustawa o PCC”), podatkowi temu podlegają umowy spółek oraz ich zmiany, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania. Za zmianę umowy spółki uważa się m.in. przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej (art. 1 ust. 3 pkt 3 ustawy o PCC), z wyjątkiem części wkładów, których wartość była już uprzednio opodatkowana tymże podatkiem (art. 9 pkt 11 lit. a ustawy o PCC).
Przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową
Z treści ww. przepisów moglibyśmy wysnuć zasadę, że podatek PCC opłacamy wyłącznie od nadwyżki pomiędzy wkładem, który wnosimy do spółki przekształconej a wkładem spółki przekształcanej, od której PCC już zapłaciliśmy. Taka wykładnia budzi jednak liczne wątpliwości, szczególnie w sytuacji, gdy spółka przekształcana „dorobiła się” w okresie swojego funkcjonowania własnego majątku i także ten majątek chcielibyśmy „przenieść” do spółki przekształconej.
W ocenie organów podatkowych, podatek powinien być zapłacony od różnicy pomiędzy wartością całego majątku wniesionego do spółki przekształconej a wartością opodatkowanych uprzednio wkładów wniesionych do spółki przekształcanej. Innymi słowy brak zmiany wysokości wkładu nie uchroni nas przed obowiązkiem podatkowym, o ile wnosimy do spółki przekształconej także majątek spółki przekształcanej (zob. interpretacja podatkowa z dn. 26 czerwca 2020 r., nr 0111-KDIB2-2.4014.81.2020.2.HS). Takie stanowisko znajduje również oparcie w orzecznictwie sądów administracyjnych (zob. m.in. wyrok NSA z dn. 4 lutego 2020 r., sygn. akt II FSK 498/18), chociaż pojawiają się wyroki przeciwne (zob. wyrok WSA w Bydgoszczy z dn. 14 lipca 2020 r., sygn. akt I SA/Bd 250/20), jednak jest jeszcze za wcześnie abyśmy mogli mówić o przełamaniu ww. linii interpretacyjnej na korzyść podatników.
Przekształcenie spółki osobowej w spółkę kapitałową
Przywołana na wstępie zasada znajduje natomiast odzwierciedlenie w przypadku przekształcenia spółki osobowej w spółkę kapitałową (zaznaczam, że na gruncie podatku PCC spółka komandytowo-akcyjna, wbrew literalnej treści przepisów, jest traktowana jako spółka kapitałowa). Jeżeli więc kapitał zakładowy spółki przekształconej będzie równy wkładom wniesionym do spółki przekształcanej (od których PCC już zapłaciliśmy), a nadwyżkę majątku spółki przekształcanej przeniesiemy na kapitał zapasowy spółki przekształconej, to nie będziemy zobowiązani do ponownej zapłaty PCC. Poparcie dla zaprezentowanego stanowiska możemy odnaleźć w treści interpretacji podatkowej z dn. 14 maja 2020 r., nr 0111-KDIB2-3.4014.78.2020.4.LM, w której organ stwierdził, że: „Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż docelowa wysokość kapitału zakładowego spółki przekształconej (Spółki z o.o.) nie będzie wyższa od opodatkowanej wcześniej podatkiem od czynności cywilnoprawnych wartości wkładów. W omawianym przypadku powstanie zatem obowiązek podatkowy, który będzie ciążyć na spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (spółce przekształconej – zgodnie z powołanym wyżej art. 4 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych), jednakże nie dojdzie do powstania zobowiązania podatkowego z uwagi na możliwość zastosowania zwolnienia z art. 9 pkt 11 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Skoro bowiem wartość kapitału zakładowego będzie odpowiadała wartości wkładów do spółki osobowej (już opodatkowanych), a ewentualne nadwyżki będą przekazane na kapitał zapasowy tzw. agio, to ze względu na zwolnienie, o którym mowa w art. 9 pkt 11 lit. a) cyt. ustawy – podatek nie wystąpi”. Podobne wnioski wynikają z interpretacji podatkowej z dn. 21 stycznia 2021 r., nr 0111-KDIB2-3.4014.442.2021.1.MD.
Leszek Przybyłka, doradca podatkowy i adwokat Kraków, 12 kwietnia 2022 roku
Dodaj komentarz