Od dnia 11 października 2015 roku w polskim porządku prawnym występuje instytucja Rzecznika Finansowego, który zastąpił w swoich działaniach Rzecznika Ubezpieczonych. Stało się to na mocy ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 roku o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i Rzeczniku Finansowym (dalej: „ustawa o Rzeczniku Finansowym”). Głównym zadaniem opisywanej instytucji jest działanie na rzecz ochrony klientów podmiotów rynku finansowego – właśnie poprzez prowadzenie pozasądowego postępowania w sprawie rozwiązywania sporów. Stanowi to novum wśród obowiązujących przepisów, gdyż dotychczas nie istniała żadna funkcja umożliwiająca tak daleko idący udział w sporze pomiędzy klientami a podmiotami rynku finansowego.
Pozasądowe postępowanie w sprawie rozwiązywania sporów między klientem a podmiotem rynku finansowego prowadzone jest na podstawie rozdziału czwartego ustawy o Rzeczniku Finansowym, a także rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 stycznia 2016 r. w sprawie pozasądowego postępowania przed Rzecznikiem Finansowym (Dz. U. z 2016 r., poz. 92).
Może być ono wszczęte na wniosek klienta podmiotu rynku finansowego, który uprzednio przeprowadził postępowanie reklamacyjne (odwoławcze). Konieczne jest więc udokumentowanie korespondencji klienta z podmiotem rynku finansowego, wskazanie ostatecznej decyzji oraz stanowiska klienta w sprawie. Co istotne, udział podmiotu rynku finansowego jest obowiązkowy – po prawidłowym wszczęciu postępowania, Rzecznik wezwie wskazany podmiot do udziału w sprawie.
Wniosek o przeprowadzenie postępowania powinien zawierać:
– imię i nazwisko klienta podmiotu rynku finansowego, jego adres zamieszkania i adres do korespondencji, jeżeli jest inny niż adres zamieszkania, a także numer telefonu lub adres poczty elektronicznej, o ile klient je posiada,
– nazwę albo firmę podmiotu rynku finansowego, adres siedziby albo adres zamieszkania podmiotu rynku finansowego,
– dokładne określenie żądania klienta, w tym wskazanie wartości roszczenia pieniężnego lub oczekiwanego zachowania podmiotu rynku finansowego oraz oczekiwanie co do sposobu zakończenia sporu,
– opis stanu faktycznego sprawy,
– podpis klienta lub jego pełnomocnika, jeżeli wniosek jest wnoszony w formie pisemnej.
Wniosek podlega opłacie w wysokości 50,00 zł.
Przebieg postępowania
W toku postępowania Rzecznik zapoznaje podmiot rynku finansowego z roszczeniem klienta, przedstawia stronom postępowania przepisy prawa mające zastosowanie w sprawie oraz propozycję zakończenia sporu. W przypadku braku polubownego zakończenia postępowania, Rzecznik sporządza opinię, w której należy zawrzeć w szczególności ocenę prawną stanu faktycznego w przedmiotowym postępowaniu.
Postępowanie to ma charakter postępowania mediacyjnego. Gdy choć jedna ze stron nie wyrazi zgody na proponowane rozwiązanie sprawy, Rzecznik odstąpi od mediacji. Wówczas można wystąpić z roszczeniem na drogę postępowania sądowego.
Co istotne, stosownie do ogólnych zasad prawa cywilnego, bieg przedawnienia przerywa się także przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, jak również przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje, oraz przez wszczęcie mediacji. Z uwagi na to, że Rzecznik Finansowy jest organem powołanym do rozpoznawania spraw z zakresu postępowania pomiędzy klientami a podmiotami rynku finansowego, a także na charakter tego postępowania (mediacja), wydaje się, iż wszczęcie postępowania przed Rzecznikiem przerywa bieg przedawnienia.
Szczegółowe informacje znajdują się na stronie internetowej Rzecznika Finansowego – [link]
Piotr Proniewski, adwokat Kraków, maj 2016 roku
