Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odpłatne zbycie akcji oraz papierów wartościowych. Natomiast art. 17 ust. 1ab pkt 1 ustawy o PIT stanowi, iż przychód z tytułu odpłatnego zbycia akcji powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności akcji oraz papierów wartościowych. Należy podkreślić, że niekoniecznie będzie to data zawarcia umowy sprzedaży. Nie ma znaczenia także data płatności kwoty należnej za zbywane akcje, więc nie ma możliwości odroczenia terminu płatności podatku poprzez rozłożenie należności na raty, tak ja to miało miejsce w myśl przepisów obowiązujących do końca 2015 roku.
Koszty uzyskania przychodu
Koszty uzyskania przychodu, w przypadku odpłatnego zbycia akcji w spółce objętych w zamian za wkład niepieniężny, zostały podzielone na dwie grupy, w zależności od tego, co było przedmiotem świadczenia przy obejmowaniu akcji.
Jeśli zbywane akcje objęto za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, to koszt uzyskania przychodu należy ustalić zgodnie z art. 22 ust. 1f pkt 1 PIT, tj. w wysokości nominalnej wartości objętych akcji z dnia ich objęcia.
Jeżeli chodzi o koszty objęcia lub nabycia akcji objętych za wkład pieniężny to, zgodnie z art. 23 pkt 28 ustawy o PIT, za koszty uzyskania przychodu nie uważa się wydatków na objęcie lub nabycie akcji. Jednak wydatki takie są kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych akcji. Zatem koszty, jakie Zamawiający poniósł na objęcie lub nabycie akcji, zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodu z momentem zbycia tych akcji.
Wydatki na nabycie akcji
W celu ustalenia wysokości kosztów uzyskania przychodu należy ustalić, co kryje się pod pojęciem „wydatki na nabycie akcji”). Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 12 marca 2001 roku (PB4/BA-8214-486-94/01) określenie „wydatki na nabycie” obejmuje wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie, bez których nie byłoby ono możliwe. Do takich wydatków, zdaniem Ministerstwa, należy zaliczyć przede wszystkim cenę zapłaconą za udziały lub akcje, wspomniane opłaty notarialne czy też prowizje biura maklerskiego. Wynika z tego, że np. także wydatki na usługi doradcze nie mieszczą się w kategorii wydatków bezpośrednio warunkujących nabycie. Ich poniesienie nie jest konieczne do skutecznego, z prawnego punktu widzenia, nabycia udziałów lub akcji.
Dochodem z tytułu zbycia akcji, zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, będzie różnica pomiędzy sumą przychodów uzyskanych ze sprzedaży tych akcji, a kosztami uzyskania przychodów, czyli wydatkami, jakie Zamawiający poniósł na objęcie lub nabycie tych akcji. Dochodem będzie więc nadwyżka ceny sprzedaży nad ceną nabycia.
Nabycie udziałów przed 1 stycznia 2001 roku – zasady ustalania kosztów
Przedstawione zasady dotyczą odpłatnego zbycia udziałów objętych po 31 grudnia 2000 r. Jeżeli udziały zostały objęte przed 1 stycznia 2001 r., to koszty uzyskania przychodu należy ustalić na podstawie przepisów obowiązujących w roku objęcia tych udziałów (akcji). Tak stanowi art. 7 ust. 8 ustawy z 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2000 r. Nr 104, poz. 1104)
W sprawie zasadniczym zagadnieniem jest określenie kosztu uzyskania przychodu w sytuacji sprzedaży akcji (udziałów) pokrytych wkładem niepieniężnym.
W wyroku I SA/Bk 549/08 – wyrok WSA Białystok z dnia 05-01-2009 sąd przypomniał, że w przypadku nabycia akcji (udziałów) przed 1 stycznia 2001 roku do opodatkowania ich zbycia stosujemy przepisy wówczas obowiązujące zgodnie z art. 7 ust. 8 ustawy z 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2000 r. Nr 104, poz. 1104). Z przepisu tego wynika, że objęcie akcji przed 2001 rokiem oznacza, iż do ustalenia kosztu uzyskania przychodów z tytułu zbycia tych akcji ma zastosowanie art. 23 ust. 1 pkt 38 oraz art. 23 ust. 1 pkt 53 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2001 roku. Art. 23 ust. 1 pkt 53 ustawy o PIT stanowi, że nie stanowią kosztu uzyskania przychodu: wartości akcji lub udziałów w spółce albo wkładów w spółdzielni, objętych lub nabytych w zamian za wkład niepieniężny; w razie zbycia tych udziałów lub akcji albo wkładów, kosztem ich nabycia, ustalonym na dzień objęcia lub nabycia udziałów lub akcji albo wkładów, są zaktualizowane, zgodnie z odrębnymi przepisami, wydatki na nabycie albo wytworzenie lub ulepszenie składników majątku stanowiących wkład niepieniężny, pomniejszone o odpisy amortyzacyjne dokonane przed wniesieniem wkładu, zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Leszek Przybyłka, doradca podatkowy i adwokat Kraków, maj 2016 roku.
Dodaj komentarz