Art. 299 k.s.h. w dość precyzyjny sposób określa, że w przypadku bezskuteczności egzekucji wobec spółki, solidarnie za jej zobowiązania odpowiadają członkowie zarządu, jednakże pojęcie to może wzbudzać w praktyce uzasadnione wątpliwości.
W pierwszej kolejności należy podkreślić, że odpowiedzialność z art. 299 k.s.h. ponoszą członkowie zarządu, którzy zostali powołani w sposób ważny, tj. zgodnie z kodeksem spółek handlowych i umową spółki.
Co istotne, dla odpowiedzialności z art. 299 k.s.h. nie ma znaczenia wpis członka zarządu do Krajowego Rejestru Sądowego, ma on bowiem charakter jedynie deklaratoryjny. W konsekwencji opisywaną odpowiedzialność ponoszą z jednej strony członkowie zarządu, od chwili ich powołania, chociażby nie zostali ujawnieni w rejestrze, z drugiej zaś strony osoba, która została odwołana z funkcji członka zarządu, nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe po jej odwołaniu, nawet jeżeli fakt ten nie został ujawniony w Krajowym Rejestrze Sądowym.
W literaturze i orzecznictwie sądowym utrwalił się pogląd, iż odpowiedzialność z art. 299 k.s.h. ponoszą Ci członkowie zarządu, którzy pełnili swoje funkcje w czasie istnienia zobowiązania. Nie ma więc żadnego znaczenia fakt, iż w okresie sprawowania funkcji członka zarządu przez daną osobę, zobowiązanie było jeszcze niewymagalne (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 października 2018 r., sygn. akt II CSK 619/17). Należy jednak zauważyć, że jeżeli członek zarządu przestał pełnić swoją funkcję, gdy zobowiązanie nie było jeszcze wymagalne, a następnie nie zostało ono zapłacone przez spółkę i egzekucja okazała się bezskuteczna, wówczas taki członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności z art. 299 k.s.h. wskazując, iż niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki nastąpiło nie z jego winy, o ile w okresie sprawowania swojej funkcji spółka była wypłacalna.
Odpowiedzialność likwidatora, zarządcy lub syndyka.
W treści art. 299(1) k.s.h. ustawodawca wprost postanowił, że art. 299 k.s.h. stosuje się również do likwidatorów spółki z o.o., o ile nie zostali oni ustanowieni przez sąd. Nie sposób natomiast uznać, iż odpowiedzialność z art. 299 k.s.h. może ponosić zarządca ustanowiony w postępowaniu upadłościowym bądź syndyk.
Piotr Proniewski, adwokat Kraków, maj 2021 roku
Dodaj komentarz