Co zrobić, gdy w umowie nie ma zawartej klauzuli waloryzacyjnej?

W ostatnim artykule omawialiśmy, że klauzula waloryzacyjna pozwala na dostosowanie wysokości umówionego świadczenia do panujących warunków rynkowych.

Co w przypadku, kiedy nasza umowa nie przewiduje klauzuli waloryzacyjnej, a kwota za wykonane świadczenie jest za niska w porównaniu do kosztów, jakie należy z tego tytułu ponieść?

W takim przypadku możliwe jest skorzystanie z przepisów Kodeksu Cywilnego, a dokładnie art. 3571 § 1 (odnoszący się do wszelkich zobowiązań umownych) oraz art. 632 § 2 (dotyczy wynagrodzenia ryczałtowego). Regulacje te pozwalają sądowi między innymi odpowiednio zmienić wysokość świadczenia uregulowanego w umowie w przypadku, gdyby jedna ze stron zawartej umowy była narażona na dużą stratę. Ponadto zastosowanie tych przepisów zachodzi jedynie w wyjątkowych sytuacjach, których strony nie mogły przewidzieć podczas zawierania umowy. Do takich wyjątkowych sytuacji można zaliczyć np. obecny poziom inflacji, problemy z dostępnością surowców, czy dostawą w wyniku wojny w Ukrainie.

Dodatkowo art. 3581 § 3 kodeksu cywilnego pozwala na waloryzację sądową w przypadku zmiany siły nabywczej pieniądza (zmiana realnej wartości pieniądza), z którą mamy obecnie do czynienia. Przepis ten nie dotyczy jednakże przedsiębiorców.

Podsumowanie

Jeżeli Twoja umowa nie zawiera klauzuli waloryzacyjnej, a wynagrodzenie za pełnione świadczenie jest za niskie, zachęcamy Cię do sprawdzenia, czy przypadkiem nie możesz skorzystać z przepisów Kodeksu cywilnego w celu zmiany wysokości wynagrodzenia, które będą odpowiadały nowym warunkom rynkowym.

Leszek Przybyłka, adwokat Kraków, luty 2023 r.